Tỉnh |
|
Tọa độ: 19°10′35″B 104°58′38″Đ / 19,176301°B 104,977112°ĐTọa độ: 19°10′35″B 104°58′38″Đ / 19,176301°B 104,977112°Đ |
16.493,7 km² |
2.978.700 người1 |
Việt, Khơ-mú, Thái, Thổ, H"Mông |
Vị trí nghệ an trên bản đồ nước ta |
Nghệ An là tỉnh giấc có diện tích lớn nhất vn thuộc vùng Bắc Trung Bộ. Trung tâm hành thiết yếu của tỉnh là thành phố Vinh, nằm cách thủ đô hà nội 291 km về phía nam.2 . Trước đây, tỉnh nghệ an cùng với tỉnh hà tĩnh có và một tên thông thường là Hoan Châu (thời bắc thuộc), nghệ an châu (đời nhà Lý, Trần), xứ Nghệ (năm 1490, đời vua Lê Thánh Tông), rồi trấn Nghệ An. Năm 1831, vua Minh Mệnh chia trấn tỉnh nghệ an thành 2 tỉnh: tỉnh nghệ an (bắc sông Lam) và tỉnh hà tĩnh (nam sông Lam). Năm 1976 mang đến 1991, nghệ an và tp hà tĩnh sáp nhập thành một tỉnh- Nghệ Tĩnh. Từ năm 1991, lại tách ra thành 2 tỉnh là nghệ an và Hà Tĩnh.
Bạn đang xem: Nghệ an là miền nào
Vị trí địa lý
Nghệ An thuộc vùng Bắc Trung Bộ. Phía bắc giáp tỉnh Thanh Hóa, phía nam gần cạnh tỉnh Hà Tĩnh, phía đông giáp biển cả Đông, phía tây bắc giáp thức giấc Hủa Phăn (Lào), phía tây gần kề tỉnh Xiêng khoảng (Lào), phía tây nam giáp thức giấc Borikhamxay (Lào).
Giới thiệu sách
góc nhìn Sử Việt - tỉnh nghệ an Ký
góc nhìn Sử Việt - Hoan Châu cam kết
50 Chuyện kỳ thú Phương nam giới
Hành chính
Đầu mặt đường Trần Phú, thuộc thành phố Vinh
Nghệ An bao gồm một thành phố trực thuộc, 3 thị xã với 17 huyện:
Tên dân sinh (người)2013 Hành chủ yếu | ||
Vinh | 480.000 | 16 phường, 9 xã |
Thị xã (3) | ||
Cửa Lò | 70.398 | 7 phường |
Hoàng Mai | 105.105 | 5 phường, 5 xã |
Thái Hòa | 67.427 | 4 phường, 6 xã |
Huyện (17) | ||
Anh Sơn | 113.129 | 1 thị trấn, 20 xã |
Con Cuông | 68.000 | 1 thị trấn, 12 xã |
Diễn Châu | 273.556 | 1 thị trấn, 38 xã |
Đô Lương | 193.890 | 1 thị trấn, 32 xã |
Hưng Nguyên | 114.210 | 1 thị trấn, 22 xã |
62.300 | 1 thị trấn, 20 xã | |
Nam Đàn | 159.000 | 1 thị trấn, 23 xã |
Nghi Lộc | 186.439 | 1 thị trấn, 29 xã |
Nghĩa Đàn | 131.134 | 1 thị trấn, 24 xã |
Quế Phong | 65.000 | 1 thị trấn, 13 xã |
Quỳ Châu | 54.236 | 1 thị trấn, 11 xã |
Quỳ Hợp | 120.000 | 1 thị trấn, đôi mươi xã |
Quỳnh Lưu | 279.977 | 1 thị trấn, 32 xã |
Tân Kỳ | 133.300 | 1 thị trấn, 21 xã |
Thanh Chương | 259.459 | 1 thị trấn, 39 xã |
Tương Dương | 68.441 | 1 thị trấn, 17 xã |
Yên Thành | 275.165 | 1 thị trấn, 38 xã |
Nghệ An bao gồm 480 đơn vị hành thiết yếu cấp xã tất cả 431 xã, 32 phường cùng 17 thị trấn. 40% dân số sống ở city và 60% số lượng dân sinh sống ngơi nghỉ nông thôn.
Dân cư
Dân số tỉnh nghệ an năm 2014
Huyện, Thành, Thị | Diện tích_ Area (km2) | Dân số | Mật độ |
TỔNG SỐ - TOTAL | 16 489,97 | 3 037 440 | 184 |
Thành phố Vinh | 105,07 | 314 351 | 2992 |
Thị xã cửa ngõ Lò | 27,81 | 54 614 | 1964 |
Thị xóm Thái Hòa | 134,84 | 63 706 | 472 |
Huyện Quế Phong | 1890,87 | 66 480 | 35 |
Huyện Quỳ Châu | 1057,66 | 55 630 | 53 |
Huyện Kỳ Sơn | 2094,34 | 73 678 | 35 |
Huyện Tương Dương | 2811,30 | 72 331 | 26 |
Huyện Nghĩa Đàn | 617,76 | 128 098 | 207 |
Huyện Quỳ Hợp | 942,66 | 121 646 | 129 |
Huyện Quỳnh Lưu | 436,16 | 259 962 | 596 |
Huyện nhỏ Cuông | 1738,31 | 68 588 | 39 |
Huyện Tân Kỳ | 729,18 | 133 109 | 183 |
Huyện Anh Sơn | 603,26 | 104 919 | 174 |
Huyện Diễn Châu | 305,01 | 277 411 | 910 |
Huyện lặng Thành | 547,87 | 267 972 | 489 |
Huyện Đô Lương | 350,09 | 192,199 | 549 |
Huyện Thanh Chương | 1130,37 | 221 867 | 196 |
Huyện Nghi Lộc | 345,89 | 193 351 | 559 |
Huyện phái nam Đàn | 292,53 | 155 115 | 530 |
Huyện Hưng Nguyên | 159,24 | 112 819 | 708 |
Thị làng Hoàng Mai | 169,75 | 99 594 | 587 |
Tên gọi
Đời công ty Tấn là quận Cửu Đức. Thời Tây Sơn, điện thoại tư vấn là Nghĩa An trấn. Năm đầu niên hiệu Gia Long lại đặt làm nghệ an trấn. Sau năm 1954, tỉnh nghệ an có thức giấc lị là thị xóm Vinh và 12 huyện: Anh Sơn, nhỏ Cuông, Diễn Châu, Hưng Nguyên, nam Đàn, Nghi Lộc, Nghĩa Đàn, Quỳ Châu, Quỳnh Lưu, Thanh Chương, Tương Dương, lặng Thành. Ngày 17 tháng 5 năm 1961, chia huyện Tương Dương thành 2 huyện: Tương Dương và Kỳ Sơn. từ thời điểm năm 1976 mang lại 1991, tỉnh nghệ an và Hà Tĩnh là 1 trong tỉnh và được điện thoại tư vấn là tỉnh giấc "Nghệ Tĩnh". Ngày 15 tháng 11 năm 2007, phân tách huyện Nghĩa Đàn thành thị xã Nghĩa Đàn cùng thị xóm Thái Hòa.6Lịch sử
Trước thời Hùng Vương, vùng tỉnh nghệ an và hà tĩnh là nước Việt Thường, đế kinh là vùng chân núi Hồng Lĩnh. Đến thời Hùng vương nước Việt hay bị gần kề nhập thành cỗ thứ 15 của Văn Lang.
Từ cố kỷ đồ vật VIII, Mai Hắc Đế đã phất cao cờ nghĩa, xây thành Vạn An làm việc Sa phái mạnh (Nam Đàn) để chống lại thống trị của bên Đường.
Năm 1285, trước họa xâm lược của quân xâm lược Nguyên Mông, vua trần Nhân Tông đã dựa và nguồn lực lượng lao động hùng hậu của vùng khu đất này.
Trong cuộc binh đao chống quân xâm lược công ty Minh, năm 1424, Lê Lợi tiến quân vào xứ tỉnh nghệ an lập đại bản doanh tại đây 4 năm. Năm 1535 trong chiến tranh Nam Bắc Triều (Lê- Mạc) Phụng chiếu Thái tông Mạc Đăng Doanh. Mạc Đăng Lượng và em Mạc Đăng Hào tức Mạc Đăng Tuấn sau 1592 thay tên Hoàng Tuấn Ngạn chuyển hơn 1 vạn quân vào trấn thủ đất Hoan châu định đô ở vùng Đô Đặng, tổng Đặng Sơn, thị trấn Nam Đường. Ngài gồm công chiêu lập 137 hộ dân, tiền thân các dòng chúng ta Hoàng, Bùi Duy, Hoàng Duy, Nguyễn Đăng, Lê Đăng... Ngơi nghỉ Tổng Đặng Sơn nay là 3 thôn Nam Sơn, Bắc Sơn, Đặng Sơn và để ghi nhớ công đức các triều trước lập Đền Tiên Đô dân xóm thờ phụng.
Xem thêm: Top 6 Cách Giảm Cân Nhanh Nhất Cho Nữ (Hướng Dẫn Bởi Chuyên Gia)
Cuối năm 1788,Nguyễn Huệ trên tuyến đường hành quân nhanh ra Bắc để tiến công đuổi 29 vạn quân Thanh sang xâm lăng nước ta, ông đã dừng lại ở Nghệ An tuyển chọn thêm 5 vạn quân sĩ và luyện Binh, âm cầu mật đạo Thần Mạc Đăng Lượng phù trì đánh chiến thắng quân Thanh ngơi nghỉ Đền Tán sơn làng Xuân Hòa Nam bầy sau khi chiến thắng trên đường trở về Phú Xuân đã phong Mạc Đăng Lượng Thượng Đẳng Phúc Thần.Đầu nắm kỷ XX xuất hiện thêm Phan Bội Châu, một con fan đầy tâm huyết yêu nước, đã bôn ba hải ngoại, với mong ước tiếp thu dòng hay, loại mới, hy vọng cứu nước thắng lợi.
Cùng với Hà Tĩnh, nghệ an là chỗ ghi lốt ấn đầu tiên của truyền thống đấu tranh cách mạng vô sản ở việt nam với cao trào Xô viết Nghệ Tĩnh 1930 - 1931, bắt đầu cho cao trào biện pháp mạng vô sản vào cả nước. Vào công cuộc chống mỹ cứu nước, tỉnh nghệ an là quê hương của các trào lưu "Tiếng hát át giờ bom", "Thóc không hề thiếu một cân, quân khá đầy đủ một người", "Xe không qua, công ty không tiếc", "Tất cả cho miền nam bộ ruột thịt".v.v... để góp phần mình cùng toàn nước đi mang lại toàn thắng mùa xuân năm 1975.
Nghệ An có truyền thống lâu đời hiếu học, có tương đối nhiều dòng họ, nhiều làng học tập nổi tiếng, là trung tâm sản sinh cho quốc gia nhiều danh tướng, lương thần, nhiều nhà khoa học, nhà văn hoá gồm tầm cỡ tổ quốc và quốc tế. Số người nghệ an đậu đại khoa thời phong loài kiến (tiến sĩ trở lên) xếp lắp thêm 4 đất nước hình chữ s (sau Hải Dương, Bắc Ninh, tp hà nội và trên Thanh Hoá, Hà Tĩnh).
Chỉ riêng xã Quỳnh Đôi, dưới thời phong con kiến đã có 13 bạn đậu đại khoa (Phó bảng trở lên), còn cử nhân dưới triều Nguyễn (1807 - 1918) đã gồm 47 người. Khoa thi mùi hương Tân Mão (1891), trường Nghệ đem đậu trăng tròn cử nhân, thì huyện Nam Đàn đã bao gồm sáu người đậu; khoa thi năm gần kề Ngọ (1894), trường Nghệ đem đậu 20 cử nhân, nam giới Đàn tất cả tám fan đậu; khoa thi hội năm Tân Sửu (1901), toàn nước có 22 tín đồ đậu tiến sĩ và Phó bảng thì nam Đàn có bố người là tiến sỹ Nguyễn Đình Điển, Phó bảng Nguyễn Xuân Thưởng và Nguyễn Sinh Sắc.Thời phong kiến Đô Lương có ts Đặng Minh Bích, ts Nguyễn Thái Đễ, tiến sỹ Nguyễn Nguyên Thành, Ất ts Nguyễn Đăng Quý cùng (Nghè Giá) tiến sỹ Nguyễn văn giá chỉ (xã Hội Sơn, Anh Sơn).
Điều kiện tự nhiên
Nghệ An bên trong vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa, gồm 2 mùa rõ ràng hè, đông. Từ tháng 4 cho tháng 8 dương kế hoạch hàng năm, tỉnh chịu ảnh hưởng của gió phơn tây-nam khô cùng nóng. Vào mùa đông, chịu ảnh hưởng của gió rét đông bắc giá và độ ẩm ướt.
diện tích: 16.487 km². Lượng mưa trung bình hàng năm: 1.670 mm. Nhiệt độ trung bình: 25,2 °C. Số giờ nắng trong năm: 1.420 giờ. Độ ẩm kha khá trung bình: 86-87%. Vĩ độ: 18°33′ mang lại 19°25′ vĩ bắc. Tởm độ: 102°53′ mang lại 105°46′ gớm đông.Nghệ An là 1 trong những tỉnh có không thiếu địa hình núi cao, trung du, đồng bằng và ven biển. Phía Tây là dãy núi Bắc trường Sơn. Tỉnh bao gồm 10 thị xã miền núi, trong số đó 5 thị xã là miền núi cao.8 những huyện miền núi này tạo nên thành miền Tây Nghệ An. Có 9 huyện trong số trên nằm trong Khu dự trữ sinh quyển miền tây nghệ an đã được UNESCO thừa nhận là quần thể dự trữ sinh quyển vắt giới. Các huyện, thị còn sót lại là trung du cùng ven biển, trong các số đó Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, và cửa Lò cạnh bên biển.
Giao thông
Có quốc lộ 1A,quốc lộ 46,quốc lộ 46B,quốc lộ 7, quốc lộ 15, quốc lộ 48A, quốc lộ 48C, mặt đường Hồ Chí Minh, đường tàu Bắc - Nam, sông Lam đi qua.
Kinh tế
Công nghiệp
Hiện ni ngành công nghiệp của nghệ an tập trung cải tiến và phát triển ở 3 khu vực là Vinh - cửa Lò lắp với Khu kinh tế Đông Nam, quanh vùng Hoàng Mai và quanh vùng Phủ Quỳ. Phấn đấu cách tân và phát triển nhiều ngành công nghiệp tất cả thế khỏe khoắn như các ngành sản xuất thực phẩm - đồ vật uống, sản xuất thuỷ hải sản, dệt may, vật tư xây dựng, cơ khí, phân phối đồ bằng tay mỹ nghệ, tạo đá mỹ nghệ, đá trang trí, chế tạo bao bì, nhựa, giấy...Trong bảng xếp hạng về Chỉ số năng lực tuyên chiến và cạnh tranh cấp tỉnh của vn năm 2014, tỉnh nghệ an xếp ở phần thứ 28/63 tỉnh thành.9 GDP 2014 đạt mức gần 8% Thu nhập bình quân đầu người 2014 đạt 29 triệu đồng/ tín đồ /năm hiện tại nay, trên địa bàn tỉnh Nghệ An các khu công nghiệp sau:
Khu tài chính Đông Nam khu công nghiệp đô thị vn Singapore khu vực công nghiệp Bắc Vinh quần thể công nghiệp phái mạnh Cấm khu công nghiệp Nghi Phú quần thể công nghiệp Hưng Đông quần thể công nghiệp cửa Lò khu công nghiệp Đông Hồi khu công nghiệp phủ Quỳ khu vực công nghiệp Tân chiến thắng khu công nghiệp Diễn Hồng - Diễn Châu