Tuy An là một huyện đồng bằng ven biển phái mạnh Trung Bộ, nằm về phía Bắc tỉnh Phú Yên, với bờ biển bao gồm chiều lâu năm 45 km, cách thành phố mặc dù Hòa 30 km, với tổng diện tích tự nhiên: gần 415 km2; huyện bao gồm 15 xã là An Chấn, An Mỹ, An Hòa, An Hải, An Hiệp, An Cư, An Dân, An Thạch, an ninh Tây, bình yên Đông, An Định, An Nghiệp, An Lĩnh, An Xuân, An Thọ cùng Thị trấn Chí Thạnh. Vào đó gồm 05 xã bãi ngang với 03 xã miền núi; tất cả 85 thôn và 5 khu vực phố.Ranh giới hành chính huyện tuy An cụ thể như sau:
Phía Tây : cạnh bên huyện Sơn Hòa.
Bạn đang xem: Huyện tuy an phú yên
Phía phái mạnh : gần kề thành phố tuy Hòa.
Phía Bắc : tiếp giáp Thị xã Sông Cầu.
Phía Tây Bắc : gần cạnh huyện Đồng Xuân.
Phía Đông : giáp Biển Đông.
Huyện tuy An nằm ở phía Đông dãy Trường Sơn. Dịch về phía Bắc là cửa Tiên Châu chảy ra vịnh Xuân Đài, ngược về thượng nguồn với những đập nước thủy lợi, về phía Tây là 03 làng núi non hiểm trở, tất cả độ cao trung bình từ 250 – 500m so với mặt nước biển, với khí hậu đuối mẻ ôn hòa.
Với địa hình đa dạng: đồng bằng, ven biển với đồi núi, được vạn vật thiên nhiên ưu đãi tạo yêu cầu nhiều cảnh quan, danh lam thắng cảnh nổi tiếng như: Gành Đá Đĩa nằm tức thì bờ biển bao gồm cấu tạo kỳ lạ với vô số trụ đá hình ngũ giác đều đặn xếp chồng lên nhau, được hình thànhtrong quá trình hoạt động của núi lửa ở vùng cao nguyên trung bộ Vân Hòa (Phú Yên) giải pháp đây gần 200 triệu nămlà một vào những danh lam thắng cảnh cấp quốc gia độc đáo gồm một không nhị ở Việt Nam, đặc biệt nơi đây cóĐầm Ô Loan là một đầm nước lợ với diện tích mặt nước 1.570ha với nhiều đặc sản hải sản nổi tiếng.
2. Dân số
Dân số toàn huyện tất cả 125.656 nghìn người (số liệu 12/2017) với 39.333 hộ gia đình. Mật độ trung bình: 303 người/km2. Bao gồm 04 tôn giáo bao gồm là: Phật giáo, Thiên chúa giáo, Cao đài với Tin lành.
3. Lượng mưa
Thời tiết chia thành 2 mùa rõ rệt, mùa mưa từ tháng 9 đến mon 11, mùa thô từ mon 12 đến mon 8 năm sau. Vì tác động của địa hình rừng núi đề xuất từ tháng 11 đến tháng 3 thường tất cả sương mù vào buổi sáng; lượng mưa trung bình sản phẩm năm 151 mm.
4. Độ ẩm
Nhiệt độ trung bình 25 – 27oC cao nhất là 38 – 40oC; độ ẩm vừa đủ 85%, cao nhất 95%.
5. Địa hình
Địa hình ở mặc dù An gồm đồi núi, đồng bằng cùng biển. Tuy An nằm ở phía Đông hàng Trường Sơn cùng là nơi các nhánh của hàng Trường Sơn đâm ra biển. Địa hình tuy An thấp dần từ Tây sang Đông. Điểm cao nhất là núi Hòn Chuông, cao 500m. Xã bao gồm núi non hiểm trở, đường giao thông vận tải đi lại khó khăn khăn như An Lĩnh, An Thọ.
6. Thủy Văn
Có sông mẫu chảy từ thượng nguồn qua huyện Đồng Xuân, qua An Định, An Dân, An Thạch, bình yên Tây cùng ra biển.Sông dòng dài 75km, đoạn chảy qua huyện mặc dù An dài 20km, đây là dòng sông chính cung cấp lượng nước đến vùng đồng bằng phía Bắc.
Xem thêm: Cách Làm Tình Lên Đỉnh : 7 Tư Thế Quan Hệ Tình Dục Nóng Bỏng
7. Tài nguyên thiên nhiên
7.1 tài nguyên rừng
7.2 Khoáng sản
Nguồn khoáng sản khoáng sản của huyện khá phong phú gồm có: Quặng diatomite buôn bản An Xuân, với trữ lượng bên trên 61 triệu m3, chiếm 88% trữ lượng toàn tỉnh, với diện tích 66ha.Diatomite là khoáng sản có mức giá trị cao, có thể sử dụng vào 300 lĩnh vực sản xuất công nghiệp.Ngoài ra còn cósắt, đá xay công nghiệp, cát xây dựng, Bôxit và các loại khoáng sản khác.
7.3 tài nguyên du lịch
Tuy An sở hữu nhiều bến bãi biển rộng, nước vào xanh, bờ cat mịn trải lâu năm gắn với cảnh quan vạn vật thiên nhiên đẹp, do thiên nhiên kiến tạo nổi bật như Gành Đá Đĩa, Hòn Yến…và những di tích lịch sử khác, đặc biệt là di sản văn hóa Đá tiêu biểu là bộ Đàn đá cùng Kèn đá bao gồm niên đại cách ngày nay khoảng trên 2.500 năm. Nhiều lễ hội truyền thống, các làn điệu dân ca, các điệu dân vũ đặc sắc; những xóm nghề truyền thống với nhiều đặc sản nổi tiếng sẵn sàng phục vụ nhu cầu ẩm thực của du khách, tạo cơ hội cho khác nước ngoài được trải nghiệm những khía cạnh văn hóa truyền thống.
Những tài nguyên du lịch trên, đặc biệt là sự đa dạng, đa dạng của di sản văn hóa là cơ sở để kêu gọi đầu tư hình thành các sản phẩm du lịch – dịch vụ, thu hút khách du lịch đến mặc dù An.
8.Thuận lợi và cạnh tranh khăn:
Thuận lợi:
Khu vực hạ lưu sông loại là đồng bằng màu sắc mỡ, thuận lợi, trồng trọt, đa dạng hóa cây trồng.Tuy An còn có bờ biển dài, với nhiều vũng, vịnh, đầm; danh lam thắng cảnh với nguồn tài nguyên biển phong phú, đa dạng. Quan sát tổng thể mặc dù An là vùng đất bao gồm rất nhiều tiềm năng để vạc triển về du lịch – dịch vụ.
Khó khăn:
Trên địa bàn huyện giỏi xảy ra nắng hạn, lũ lụt ảnh hưởng ko nhỏ đến thực trạng sản xuất, marketing và đời sống nhân dân.
Tiềm năng du lịch
Tuy An là vùng đất của di sản văn hóa phong phú,được vạn vật thiên nhiên ưu đãi với nhiều di tích và danh lam thắng cảnh đẹp như Thành An Thổ, miếu Từ Quang, hòn lao Mái nhà, đảo hòn Yến, đảo hòn miếu và một số bến bãi tắm đẹp hoang sơ kết hợp giữa núi non, biển và mèo trắng mịn, nước biển luôn trong xanh như: bãi Phú Thường, bến bãi Xép. Đặc biệt phải kể đến Gành Đá Đĩa danh thắng bao gồm một không hai ở Việt Nam; gành Ông, gành Bà là những cái thương hiệu có phần xa lạ với phần đông du khách, nhưng khi nhắc đến vẻ đẹp hùng vĩ thơ mộng vào phân cảnh bộ phim “Tôi thấy hoa quà trên cỏ xanh” thì chắc chắn sẽ ko thể làm sao quên
Sự có mặt của vùng đất mặc dù An góp phần vào quy trình hình thành và phát triển tỉnh Phú yên hơn 400 năm lịch sử, người dân nơi đây đã tận dụng những điều kiện tự nhiên thuận lợi, để sáng sủa tạo và sinh ra nhiều xã nghề với những sản phẩm đặc trưng, nhiều sản phẩm hấp dẫn, độc đáo, chứa đựng đường nét văn hóa đặc trưng. Tính đến thời điểm hiện naytrên địa bàn huyện tuy An bao gồm 03 buôn bản nghề truyền thống được ubnd tỉnh công nhận đó là: làng mạc nghề dệt Chiếu cói thôn An Cư, buôn bản nghề thúng chai Phú Mỹ, thôn An Dân, xóm nghề bánh tráng làng An Mỹ dường như còn gồm một số nghề truyền thống không giống như: nghề chế biến nước mắm, có tác dụng bún bắp, sản phẩm mỹ nghệ ốc đá, làm cho gốm.
Nếu khác nước ngoài đến mặc dù An cơ mà chưa ăn những món hải sản ở đây thì đó không phải là “ thiếu sót lớn” nhưng là “chưa tới mặc dù An”. Hải sản tuy An nổi tiếng ở đầm Ô Loan là đầm lớn nhất tỉnh, hải sản nuôi và hải sản đánh bắt tự nhiên.
Lịch sửcủa huyện tuy An
Năm Tân Hợi (1611) phủ Phú im được lập ra gồm nhì huyện: Đồng Xuân cùng Tuy Hòa bởi vì Văn Phong trấn giữ. Thủ phủ đóng tại thôn Hội Phú (xã bình an Tây ngày nay), nhưng từ thuở đó tên gọi tuy An chưa xuất hiện. Đến năm Minh Mạng thứ 12 (1831) – Phủ mặc dù An – Một tên mới bắt đầu xuất hiện trong lịch sử Việt Nam, vị vua Minh Mạng đổi tên phủ Phú yên ổn thành phủ mặc dù An thuộc vào trong bình Định. Năm Minh Mạng lần thứ 13 (1832) phủ tuy An được thăng thành tỉnh Phú Yên.
Năm 1975, chủ yếu quyền biện pháp mạng đổi tên quận mặc dù An thành huyện mặc dù An, những xã An Chấn, An Thọ nhập về tuy An.
Năm 1977, hợp với Huyện Đồng Xuân thành Huyện Xuân An. Năm 1979 trở lại huyện mặc dù An như cũ, xã Tân Long xã an ninh nhập vào làng mạc An Cư; xã Ngân Sơn xã An Thạch cùng hai xóm Chí Thạnh, Chí Đức của thôn An Cư hợp thành thị trấn Chí Thạnh; phân chia xã an ninh thành hai xã: an ninh Đông, bình yên Tây; phân chia xã An Chấn thành hai xã: An Chấn và An Phú.
Trải qua nhiều biến động của lịch sử, đến năm 1996 huyện mặc dù An tất cả thị trấn Chí Thạnh với 16 xã: An Phú, An Chấn, An Mỹ, An Hòa, An Hiệp, An Cư, An Định, An Nghiệp, An Xuân, An Lĩnh, An Thọ, An Hải, an toàn Đông, an toàn Tây, An Dân, An Thạch.